Indonesia có thể điều tra chống độc quyền nếu Grab và Gojek sáp nhập

Tài xế Gojek và Grab tại Indonesia. (Ảnh: Jakarta Post)

Theo Bloomberg, hai dịch vụ gọi xe lớn của Đông Nam Á là Grab và Gojek đang đàm phán sáp nhập. Tuy nhiên, các quan chức và chuyên gia cảnh báo một vụ sáp nhập như vậy sẽ dẫn tới độc quyền thị trường. Độc quyền gây nên việc bán phá giá, cản trở người chơi mới xâm nhập thị trường hoặc quyền kiểm soát giá nằm ở phía trong tay một người chơi duy nhất.

Theo Ủy viên Ủy ban Giám sát cạnh tranh kinh doanh (KPPU) Indonesia Guntur Saragih, KPPU sẽ đánh giá bất kỳ hành động nào của doanh nghiệp dựa trên tác động của nó đến tập trung thị trường và cạnh tranh hậu sáp nhập. Ông nhận xét động thái của mọi công ty đều cũng có thể ảnh hưởng đến cấu trúc thị trường, nhất là các vụ sáp nhập, kinh doanh trong ngành dọc. Nếu Grab – Gojek thực thụ sáp nhập, Ủy ban cần được thông báo không muộn hơn 30 ngày sau khi sáp nhập có hiệu lực.

Chỉ có 1 số trung tâm gọi xe đang làm việc tại Indonesia, đặc biệt trong nghề xe ôm công nghệ. Ngoài Gojek và Grab, dịch vụ Maxim của Nga cũng đều có mặt ở đây từ năm 2018. Cùng năm này, Grab mua lại hoạt động của Uber tại Đông Nam Á. Theo hãng nghiên cứu thị trường Statista, Gojek đứng đầu thị trường gọi xe nội địa với 79% thị phần năm 2018, tiếp đến là Grab với 14,7% và Uber 6,11%.

Tháng 9 năm nay, một Ủy viên KPPU khác, Kurnia Toha, cho thấy KPPU đang phát triển hệ thống báo cáo hậu sáp nhập, yêu cầu các cửa hàng phải thông báo cho KPPU về thương vụ mua bán, sáp nhập (M&A). Theo ông, về mặt kỹ thuật, KPPU có thể hủy bỏ M&A ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường, tuy vậy điều ấy cũng gây gây hại đến các bên liên quan. Vì vậy, họ chưa từng làm như vậy.

Tin đồn về vụ sáp nhập giữa Grab và Gojek nổi lên sau khi Masayoshi Son, Tổng Giám đốc điều hành tập đoàn Softbank, cổ đông lớn của Grab, ghé thăm Indonesia vào tháng 1. Song chưa hiện hữu ai lên tiếng chính thức về vấn đề.

Gần đây, đồng sáng lập kiêm CEO Grab Anthony Tan thông báo với nhân viên trong biên bản nội bộ về việc trung tâm có khả năng mua lại đối thủ. Trong biên bản mà Reuters có được, ông Tan nói Grab đang ở vị thế mua lại công ty khác.

Chiều ngược lại, hai đồng CEO Gojek Kevin Aluwi và Andre Soelistyo viết trong thư gửi chuyên viên rằng họ không có lý do cấp bách nào để thực hành sáp nhập như truyền thông đưa tin. “Danh sách nhà đầu tư của chúng ta là sự ganh tị của bất kỳ trung tâm chưa IPO nào trên thế giới, với Google, Tencent, Facebook, PayPal và nhiều người khác tiếp tục đứng sau chúng ta”, thư có đoạn.

Theo Trợ lý nghiên cứu Kimberly Tanos của Viện Phát triển Tài chính và Kinh tế Indonesia (Indef), thị trường vận tải trực tuyến Indonesia tập trung vào hai người chơi lớn. Một vụ sáp nhập giữa hai đơn vị cũng có thể mang đến độc quyền thị trường, vì vậy KPPU cần có nghiên cứu sâu rộng về khả năng này. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào về hành vi độc quyền, họ sẽ chưa được “bật đèn xanh”.

Kimberly nhận xét sáp nhập sẽ được mặt tích cực vì cả hai bên cũng có thể có thể chia sẻ hạ tầng, công nghệ, giảm chi phí tiếp thị và vận hành. Song nó lại gây tác động xấu đến khách hàng và đối tác (tài xế) vì đẩy giá lên rất cao do chỉ có 1 người nắm thị trường. Với người dùng, họ có thể quay về xe ôm/taxi truyền thống hoặc sử dụng phương tiện công cộng. Ngoài ra, Kimberly cho rằng thu nhập của bác tài có thể thấp hơn vì họ không có chọn lựa làm việc cho dịch vụ khác.

Trong báo cáo ngày 25/6, hãng Fitch Solutions viết một vụ sáp nhập giữa Grab và Gojek, dù khả thi từ phương diện thương mại, nhưng khó xảy ra. Viễn cảnh nơi một người chơi duy nhất cai trị nhiều phân khúc dịch vụ sẽ yêu cầu giám sát phòng độc quyền.

Du Lam (Theo JakartaPost)

grab, gojek

Bài viết (post) Indonesia có thể điều tra chống độc quyền nếu Grab và Gojek sáp nhập được tổng hợp và biên tập bởi: suamaytinhpci.com. Mọi ý kiến đóng góp và phản hồi vui lòng gửi Liên Hệ cho suamaytinhpci.com để điều chỉnh. suamaytinhpci.com xin cảm ơn.