Nghe lén qua smartphone chỉ là “thuyết âm mưu”?

Trên các mạng xã hội, nhiều người dùng đăng lên bài viết, video với nội dung ‘vạch tội' Facebook và Google theo dõi người sử dụng để phục vụ quảng cáo.

Một video lan truyền trên Internet những tháng gần đây chỉ ra hiện tượng mọi người nhận được quảng cáo online về những mặt hàng mà người ta chỉ vừa nhắc tới.  

Các chuyên gia an ninh mạng của hãng Wandera đã giả lập các thí nghiệm trực tuyến và không tìm thấy bằng chứng nào cho thấy điện thoại hoặc phần mềm đang bí mật nghe lén người dùng.

Các nhà nghiên cứu đã đặt hai điện thoại – một điện thoại Samsung Android cùng một iPhone của Apple – vào một “phòng âm thanh”. Trong 30 phút, họ lần lượt phát âm thanh của quảng cáo món ăn cho chó và mèo. Họ cũng đặt hai chiếc smartphone giống hệt nhau trong một căn phòng tận gốc im lặng.

Các phần mềm Facebook, Instagram, Chrome, SnapChat, YouTube và Amazon được bật với đầy đặn các quyền truy cập.

Sau đó, các chuyên gia để ý xem có nhìn thấy các quảng cáo liên quan đến đồ ăn cho thú cưng trên mỗi nền tảng và trang web họ truy cập hay không. Việc sử dụng pin và tiêu thụ dữ liệu trên điện thoại trong giai đoạn thử nghiệm cũng đã được phân tích.

Thí nghiệm được thực hiện vào và 1 thời điểm trong ba ngày, kết quả là không có quảng cáo thức ăn vật nuôi nào trên các điện thoại trong “phòng âm thanh” và cũng không có sự tăng đột biến đáng kể về tiêu thụ dữ liệu hoặc pin.

Các hoạt động được thấy trên điện thoại đặt trong “phòng âm thanh” và các phòng im lặng là tựa như nhau. Họ cũng từng ghi lại dữ liệu được truyền từ những thiết bị – tuy nhiên, nó ở mức thấp hơn nhiều so với khi các trợ lý ảo như Siri hoặc Hey Google hoạt động.

James Mack, kỹ sư hệ thống tại Wandera, cho biết: ” Chúng tôi quan sát thấy dữ liệu từ các thí nghiệm của  mình  thấp hơn hẳn so với dữ liệu trợ lý ảo trong vòng thời gian 30 phút, điều đó cho thấy rằng việc thu thanh liên tiếp các cuộc đối thoại và tải lên  đám mây  không diễn ra trên bất kỳ phần mềm được thử nghiệm nào “.

“Nếu có việc nghe lén, chúng tôi nghĩmức sử dụng dữ liệu sẽ cao như mức tiêu thụ dữ liệu của trợ lý ảo”, Mack nói.

Trong nhiều năm, các gã khổng lồ công nghệ đã gạt đi tin tức cho rằng họ đang sử dụng micro trong điện thoại di động để theo dấu người dùng.

Năm ngoái, Mark Zuckerberg cũng đã thẳng thừng không đồng ý việc này trong phiên điều trần trước Thượng viện Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, khi sự phật lòng tin vào những người khổng lồ công nghệ tăng lên, nhiều người dùng vẫn cảm nhận biết như điều đó đang diễn ra với họ.

Điều thú vị là nghiên cứu cho thấy đa số ứng dụng điện thoại Android trong phòng im lặng có vẻ tiêu thụ nhiều dữ liệu hơn, trong lúc với những ứng dụng iOS thì ngược lại, tiêu thụ nhiều hơn trong phòng có âm thanh. Các chuyên gia cũng không giải thích được điều này, nhưng đã kiên tâm tiếp tục nghiên cứu.

Dù ra sao đi nữa, tổng giám đốc Eldar Tuvey của Wandera tự tin rằng kết quả tổng thể cho biết không có bất kỳ việc chuyển giao dữ liệu bí mật nào.

” C húng tôi không tìm thấy bằng chứng nào  về việc nghe lén  đã diễn ra trên các nền tảng mà chúng tôi đã thử nghiệm. Nó cũng đều có thể xảy ra theo cách chúng tôi không biết – nhưng tôi sẽ bảo rằng điều đó không dễ diễn ra “, Tuvey nói.

Kết quả sẽ không khiến bỡ ngỡ cho những người trong ngành bảo mật thông tin, những người từ lâu đã biết sự thực về việc những gã khổng lồ công nghệ biết biết bao về chúng ta đến nỗi họ thực thụ chẳng càng phải nghe những cuộc chuyện trò của chúng ta để phục vụ mục đích quảng cáo.

Thực tế là các nhà quảng cáo có nhiều cách tinh vi để định dạng người dùng.

Ví dụ, dữ liệu vị trí, lịch sử duyệt web và các tracking pixel, mọi thứ đều cung cấp đủ tin tức để dự báo về những gì bạn có thể mua.

Họ cũng cũng có thể có thể kết nối bạn với bạn bè thông qua tin tức truyền thông xã hội và đoán rằng bạn có thể quan tâm đến những thứ bạn bè bạn đang tìm kiếm.

Những kỹ thuật này cũng không ngừng cải tiến và phát triển.

Chuyên gia bảo mật và quảng cáo di động Soteris Demetriou tới từ Imperial College London ,  cho biết: ” Quảng cáo mà bạn thấy là kết quả của 1 lượng lớn dữ liệu mà các công ty có về bạn.  Một lượng lớn tin tức được chia sẻ giữa các nền tảng quảng cáo vốn đã vô cùng hùng cường nhờ những thuật toán học máy thông minh  “.

” Bây giờ họ có khả năng biết những gì bạn cũng đều có thể đoái hoài trước cả những lúc bạn  quyết định thực hiện “, Tiến sĩ Demetriou nói.

Tất nhiên có các trường hợp từng ghi nhận việc một số ứng dụng ghi lại hoạt động của người dùng cho mục tiêu quảng cáo.

Tháng 6 năm ngoái, các nhà nghiên cứu tại Đại học Northeastern thuộc bang Massachusetts của Mỹ đã thử nghiệm 17.000 phần mềm di động từ các kho ứng dụng Android không giống nhau trên khắp thế giới.

Họ không tìm thấy bằng chứng về việc nghe lén – nhưng họ đã phát giác ra một số phần mềm tương đối nhỏ đang gửi ảnh chụp màn hình và thậm chí các video về hoạt động của điện thoại người dùng cho bên thứ ba. Tuy nhiên, điều ấy đã được thực hành cho mục tiêu phát triển và không phải cho quảng cáo.

Nguyễn Huyền  –  Theo BBC