Ứng dụng chữ ký sổ để đảm bảo yếu tố bảo mật trong phát triển Chính phủ điện tử

Việc phần mềm CNTT vào các cơ quan Một cửa điện tử là yêu cầu khách quan, xúc tiến phát triển Chính phủ điện tử ở Việt Nam. Các hệ thống Một cửa điện tử không làm thay đổi bản chất “một cửa, một cửa liên thông” mà còn xúc tiến cơ chế này hữu hiệu hơn trong cải cách thủ tục hành chính. Khó khăn, phức tạp nhất trong cơ chế Một cửa điện tử là phải tạo được mối liên hệ liên thông giữa các cơ quan, đơn vị khi tham dự vào quy trình giải quyết thủ tục hành chính, bảo đảm cho chu trình thi hành một cách đồng bộ, liên hoàn.

Để xử lý các khó khăn trên, cần phải xây dựng được quy trình thi hành các giao dịch hành chính “sau Một cửa”, nhằm đảm bảo tính thông suốt, đơn giản, gọn nhẹ và có khả năng theo dấu từ khâu đầu đến khâu cuối của chu trình. Việc ứng dụng chữ ký số vào chu trình này và quá trình nhận, trả kết quả sẽ nâng lên hiệu quả cho hệ thống Một cửa điện tử. Đồng thời, đảm bảo được yếu tố an toàn – an ninh thông tin.

Theo các văn bản luật pháp hiện nay, chữ ký số đã được thừa nhận về tính pháp lý trong những giao dịch điện tử. Đây là cơ sở để triển khai các dịch vụ cho Chính phủ điện tử và thương mại điện tử. Đến nay, việc triển khai, phần mềm chữ ký số chuyên dùng Chính phủ trong số cơ quan chính phủ đã đầy đặn về tính pháp lý. Bên cạnh đó, Ban Cơ yếu Chính phủ đã đảm bảo đồng bộ về cơ sở hạ tầng kỹ thuật, cũng như hàng ngũ cán bộ chuyên gia hỗ trợ kỹ thuật cho dịch vụ này.

Đến nay, việc triển khai, phần mềm chữ ký số tại hầu hết các cơ quan thuộc hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương đã mang lại những hiệu quả thiết thực, tạo nền tảng cho chuyện thành lập chính quyền điện tử các cấp. Thời gian tới, cùng với đẩy mạnh sử dụng CNTT và xây dựng chính quyền điện tử các cấp, nhu cầu sử dụng chữ ký số chuyên dùng Chính phủ sẽ thật lớn. Để kịp lúc đáp ứng nhu cầu triển khai dịch vụ chứng thực chữ ký số chuyên dùng Chính phủ hiệu quả, cần phải có sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ giữa các cơ quan của Ban Cơ yếu Chính phủ với những Bộ, ngành, bản địa trên toàn quốc. Đặc biệt là việc hoàn thiện những văn bản pháp lý liên quan.

Có hiệu lực thực hiện từ ngày 5/2/2018, Thông tư 41 quy chế về chữ ký số, kiểm tra bút ký số trên văn bản điện tử; đòi hỏi kỹ thuật và chức năng của ứng dụng ký số, phần mềm kiểm tra chữ ký số cho văn bản điện tử trong bộ phận nhà nước. Thông tư này sẽ không quy chế việc sử dụng bút ký số cho văn bản điện tử chứa tin tức thuộc danh mục bí mật nhà nước.

Thông tư 41 được áp dụng đối với những cơ quan, tổ chức, cho dù là các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các cấp, các đơn vị sự nghiệp sử dụng ngân sách chính phủ và tổ chức, cá nhân liên quan sử dụng chữ ký số cho văn bản điện tử của cơ quan nhà nước. Bộ TT&TT khuyến khích các cơ quan, tổ chức khác áp dụng.

Theo Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia – Bộ TT&TT, mục đích của việc xây dựng và ban hành Thông tư này là nhằm: hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về bút ký số cho văn bản điện tử, tấn tới hoàn thiện hệ thống văn bản quy bất hợp pháp luật về bút ký số trong những hoạt động giao dịch điện tử; Tạo nền tảng pháp lý cho những cơ quan, tổ chức áp dụng chữ ký số cho văn bản điện tử, tư liệu điện tử trong bộ phận nhà nước, thúc đẩy hùng cường việc phát triển Chính phủ điện tử; đồng thời tạo thuận lợi và khuyến khích sáng tạo trong việc cung cấp biện pháp ứng dụng liên quan đến chữ ký số, tạo sự thuận lợi, tiện dụng và thân thiện trong sử dụng bút ký số cho văn bản điện tử, tài liệu điện tử.

Cụ thể, Thông tư 41 quy định rõ, việc sử dụng bút ký số cho văn bản điện tử phải tuân thủ các nguyên tắc: Chữ ký số phải gắn kèm văn bản điện tử sau khi ký số; Văn bản điện tử được ký số phải đảm bảo tính xác thực, tính toàn vẹn xuyên suốt quá trình trao đổi, xử lý và lưu giữ văn bản điện tử được ký số.

Về quản lý khóa bí mật cá nhân và khóa bí mật con dấu, Bộ TT&TT quy định, người có thẩm quyền ký số nhận trách nhiệm bảo vệ an toàn khóa bí mật cá nhân. Người đứng đầu cơ quan, tổ chức nhận trách nhiệm giao cho chuyên viên văn thư quản lý, sử dụng khóa bí mật con dấu theo quy định. Thiết bị lưu khóa bí mật con dấu phải được cất giữ an toàn tại hội sở cơ quan, tổ chức.